Małe i średnie miasta

Przeczytasz w:3 min., 21 s.

Wielu pewnie wpadła w ucho piosenka o średnich miastach w wykonaniu Grzegorza Turnaua. Utwór jednak napisał i wykonał jako pierwszy Jeremi Przybora (Średnie miasta). Nostalgiczny utwór jako żywo traktuje o miejscowościach takich, jak nasza Złotoryja.

W Polsce jest prawie 970 miast. Tych dużych i tych całkiem małych. Żyje w nich około 22,5 mln. ludzi, czyli 60% populacji kraju.

Zdecydowana większość miast to te do 20 tys. mieszkańców. W naszej kategorii wagowej (w przedziale od 10 do 20 tys. mieszkańców) jest 177 miejscowości.

Wielkość miastaliczba miastpopulacja
mniej niż 5 0003901 088 633
5 000 – 10 0001861 331 715
10 000 – 20 0001772 560 028
20 000 – 30 000641 555 717
30 000 – 50 000632 397 119
50 000 – 100 000473 056 252
100 000 – 200 000243 398 228
300 000 – 500 00082 563 138
powyżej 500 00054 539 096
Podsumowanie96422 489 926

Średnie miasta,

są takie średnie miasta,
gdzie żaden dom
nad inne nie wyrasta.


W średnich miastach

mężczyzna czy niewiasta
nie zwykli są
sąsiadów swych przerastać.


W średnich miastach
nie szarpiesz się, nie szastasz.


Spokojem tchną

przedziwnym średnie miasta.


Miejscowości tych nie jestem entuzjasta,
ale przyznam, jakiś urok jest w tych miastach

Wśród miast 302 to gminy miejskie, a 662 wchodzi w skład gmin miejsko-wiejskich.

Na koniec 2022 r. Złotoryja liczyła 14 337 mieszkańców. Miast o podobnej (+/- około 1000 mieszkańców) liczbie ludności jest w Polsce 33. Na dolnym Śląsku to: Trzebnica, Boguszów Gorce, Ząbkowice Śląskie, Strzegom, Jelcz-Laskowice.

Gołdap – miasto (4)13 283
Lipno (1)13 479
Siemiatycze (1)13 491
Skoczów – miasto (4)13 613
Trzebnica – miasto (4)13 674
Kępno – miasto (4)13 680
Staszów – miasto (4)13 758
Nowy Tomyśl – miasto (4)13 759
Ostrzeszów – miasto (4)13 776
Chełmża (1)13 827
Ustka (1)13 950
Kartuzy – miasto (4)13 960
Choszczno – miasto (4)14 064
Jędrzejów – miasto (4)14 308
Dęblin (1)14 330
Złotoryja (1)14 337
Boguszów-Gorce (1)14 349
Ząbkowice Śląskie – miasto (4)14 356
Brwinów – miasto (4)14 447
Radzyń Podlaski (1)14 452
Mosina – miasto (4)14 499
Limanowa (1)14 514
Łapy – miasto (4)14 570
Busko-Zdrój – miasto (4)14 588
Nisko – miasto (4)14 606
Lidzbark Warmiński (1)14 614
Świdwin (1)14 635
Przeworsk (1)14 652
Radzymin – miasto (4)14 668
Strzegom – miasto (4)15 086
Jelcz-Laskowice – miasto (4)15 109
Grodzisk Wielkopolski – miasto (4)15 141
Ożarów Mazowiecki – miasto (4)15 157
Solec Kujawski – miasto (4)15 343
Miasta o porównywalnej ze Złotoryją liczbą mieszkańców. 1 – w nawiasach oznacza gminę miejską, 4 – miasto, które wchodzi w skład gminy miejsko-wiejskiej.

Małe i średnie miasta mają wiele cech wspólnych, ale jeszcze więcej je różni. Mogą mieć podobny stopień zurbanizowania, ale zupełnie inną strukturę własnościową. Mogą z lotu ptaka być bliźniakami, a jedno z nich jest wykluczone komunikacyjnie. Mogą być dalej, lub bliżej dużego ośrodka miejskiego. Itd.

Jak więc w tej różnorodności znaleźć takie, które nadają się do przeprowadzenia analizy porównawczej? Można szukać w całej Polsce, można ograniczyć się do Dolnego Śląska i na drugi plan przesunąć np. porównywalną liczbę mieszkańców na rzecz sąsiedztwa. Dlatego często z naszym Miastem zestawiam Jawor, Chojnów, Kamienną Górę, Lubań. Czasem dodaję Świebodzice, Nową Rudę, Zgorzelec. Rezygnuję natomiast z Boguszowa Gorce, który ma zupełnie inną specyfikę.

Taka już jest natura ludzka, że lubimy porównania. Kto lepszy, kto gorszy, jak wypadamy na tle innych? Chciałbym w kolejnych odsłonach pokazać nasze miasta w różnych kategoriach na tle innych, wybranych gmin miejskich: 6 z Dolnego Śląska: Bolesławca, Jawora, Kamiennej Góry, Nowej Rudy, Chojnowa, Lubania i 5 z innych rejonów Polski: Rypina, Radzynia Podlaskiego, Przeworska, Lidzbarka Warmińskiego, Świdwina.

Na początek więc porównajmy, jak pomiędzy 1995 r. i 2022 r. wyglądała demografia tych wybranych miast. O ile zmalała, bo we wszystkich zmalała, populacja tych ośrodków?

Procentowy spadek populacji pomiędzy rokiem 1995 i 2022 oraz pomiędzy rokiem 2010 i 2022.

W zestawieniu tym uwagę zwraca Rypin – miasto w woj. kujawsko-pomorskim, stolica powiatu rypińskiego. Co wpłynęło na to, że w latach 1995 – 2022 r. Rypinie ubyło “tylko” 7,5% mieszkańców, a w Złotoryi 18,4%?

Miejscowość wzmiankowana już w XI w. Cały czas było to polskie miasto. W czasie zaborów najpierw objęte zaborem pruskim, po traktacie wersalskim weszło w skład Królestwa Polskiego…

Głębszej jednak analizie podobieństw i różnic między tymi dwoma miejscowościami poświęcę osobny artykuł i może być ciekawie.

About Post Author

admin

Happy
Happy
0 %
Sad
Sad
0 %
Excited
Excited
0 %
Sleepy
Sleepy
0 %
Angry
Angry
0 %
Surprise
Surprise
0 %

Average Rating

5 Star
0%
4 Star
0%
3 Star
0%
2 Star
0%
1 Star
0%

Dodaj komentarz

Twój adres e-mail nie zostanie opublikowany. Wymagane pola są oznaczone *

Poprzedni post Pęd ku wiedzy
Następny post Obrazki z wystawy